عناصر زبان در سخنرانی: راهنما فن بیان واژگان هنگام سخنوری
تاریخ ثابت کرده است که بزرگ‌ترین کشف بشریت در کنار تمام آن چه که از زمان خلق آدم کشف شده، زبان است و بس. زبان بستری است که تصور و معنی تازه ای از جهان برای انسان آفرید و او را به درک معانی ارزشمند مفاهیم زندگی، عشق، زیبایی و علوم مختلف دیگر نائل کرد. علاوه بر نقش ارتباطی، زبان در تفکر نیز نقش قابل توجهی دارد و از فاکتورهای موثر در شکل‌گیری اندیشه ما است. بدین معنی که نحوه ادراک و توصیف فرد از جهان تحت تاثیر زبان او شکل میگیرد. قدرت انتزاع و تخیل نیز به میزان رشد زبان فرد بستگی دارد. به عبارتی، هر چه زبان فرد از رشد بیشتری برخوردار باشد تفکر انتزاعی او به مراتب بهتر است. بنابراین انتخاب نوع واژگانی که فرد یا سخنران به زبان می‌آورد ( عناصر زبان در سخنرانی) کاملا به قدرت زبانی او بستگی دارد.
این که سخنران از پیچیده و سخت‌ترین کلمات در دایره لغات خود استفاده کند یا اتفاقا کلمات آشنا و متداولی را برگزیند فرقی ندارد؛ این عناصر زبان در سخنرانی و فن بیان سخنران در بیان کردن واژگان هستند که به تجربه خوب یا بدی را برای مخاطب رقم می‌زنند. حتما شما هم شاهد تفاوت بیان یک مطلب مشترک توسط دو نفر بوده‌اید که احساس کنید یکی همین مطلب را خیلی بهتر از دیگری تفهیم می‌کند. علت این برتری در انتقال مفاهیم همان عناصر زبان در سخنرانی هستند که همه ما بدون این که با آن‌ها آشنایی داشته باشیم هر روز در مکالمات خود این فاکتورها را حس می‌کنیم.
برای این که بهتر و بیشتر از گذشته با قدرت زبان و معجزه آن در سخنرانی آشنا شوید راهنما امروز را تحت عنوان فن بیان واژگان هنگام سخنوری یا سخنرانی آماده کردیم. همراه دانشگاه زندگی بمانید.
معرفی عناصر زبان در سخنرانی و فن بیان واژگان
زبان منعطف‌ترین ابزار در دست یک سخنران است. شاید بخشی از ظاهر و ارائه سخنرانی از جمله حرکات دست سخنران محدود و از پیش تعیین شده باشند. مثلا کسی نتواند در طول ده سال آینده یک حرکت جدید ابداع کند و عنصر جدیدی به حرکت دست‌ها اضافه کند؛ اما در زبان و بخش‌های گفتاری که شامل بیان واژگان می‌شود همه چیز سیال و در حال تغییر است.
معرفی عنصر شفافیت و وضوح در زبان
مهم‌ترین بخش زبان همان وضوح یا شفافیتی است که به سخنران یا گوینده این اطمینان را می‌دهد مخاطب متوجه مضامین و مقصود ما شده است. جالب است بدانید زبان به همان اندازه که ابزار انتقال پیام و مفاهیم ما می‌باشد می‌تواند مشکل‌ساز شود. مثلا اگر یک کلمه دومعنایی باشد یا واژگان با توجه به تقابل یا تشابهی که دارند در جایگاه درستی به کار برده نشودن می‌توانند عامل سوتفاهم و سوبرداشت مخاطبان شود. مثلا در جمله” من تو را بیشتر از او دوست دارم” این تشابه و این دوپهلویی عاملی است که با عنصر شفافیت در تضاد است. این جمله از دید هر یک از مخاطبان می‌تواند معنا مختلفی داشته باشد و به طور کلی دو برداشت از آن می‌شود:
- من تو را بیشتر از مقداری که او تو را دوست دارد، دوست دارم
- من بیشتر از این که او را دوست داشته باشم، تو را دوست دارم
همین حالت در جمله “زن آموزگار را دیدم” به وجود می‌آید که می‌تواند دو معنا زیر را داشته باشد:
- زنی را که شغلش آموزگاری بود دیدم.
زنی را که همسر یک مرد آموزگار بود دیدم
عنصر اقتصاد در انتخاب واژگان
یکی دیگر از باورهای اشتباه میان سخنرانان این است که در عناصر زبان در سخنرانی تصور می‌کنند هر چه تعداد کلمات بیشتر باشد اثرگذاری بیشتر است؛ در حالی که در سخنرانی همه چیز کاملا برعکس می‌شود و زمانی که سخنرانی به خاطر کلمات بیشتر به درازا بکشد قطعا مخاطبان خسته و کسل می‌شوند.
برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی توصیه می‌کنیم در استفاده از کلمات کاملا اقتصادی عمل کنید. به این شکل که برای بیان منظور و مقاصد خود به متعادل‌ترین حجم از کلمات بسنده کنید. یکی از عواملی که باعث زیاده‌روی در استفاده از کلمات می‌شود سطح علمی سخنرانی است. مثلا گاهی سطح علمی مخاطبان به اندازه‌ای است که ما را از ذکر جزئیات و توضیحات بیشتر بی‌نیاز کند و به این ترتیب حجم کلمات کاهش یابد.
مقالات مسیر زندگی را کلیک کنید
دانشگاه زندگی را اینجا کلیک کنید
